Pueblo no tin direkshon



Loke nos a bin mira den e fase di transishon di un gobièrnu pa otro ta ku Kòrsou ta birando un pais mas i mas anémiko (un siudadania apátiko), ni maske nos ke pretendé sí, di ke bai e direkshon di un pais outónomo den Reino. Tur dia nos ta mira ku nos mandatarionan i otro lidernan den nos komunidat ta sinti nan mes mas kómodo bibando manera spañónan ta bisa “al margen de la ley” òf tin biaha kompletamente pafó di lei. Si tin protesta mes, esaki nunka no ta fuerte. Tur aña ta rekordá 30 di mei, pero ta te ei e kos ta keda.

Nos isla ta enfermo
Pero esaki no ta tur kos. Nos isla, riba su kaminda pa outónomo den Reino, tin un enfermedat ainda mas profundo: Pueblo no ta sinti mas e gana di mantené e balornan di konvivensia riba nos isla. Tin un porsentahe, tur dia kresiente, di siudadano ku no ke kumpli ku lei. Pues nos tin un Estado kaminda mas i mas hende no ke respetá lei. E kresiente desórden soshal aki ta mas profundo ku bo ta mira riba primera bista, pasobra esnan ku no ke kumpli ku lei ta asina hopi i ta den tur gremio, manera: polis, gobernantenan, trahadónan mes, siudadanonan ku ta kore den verboden, ku ta pasa den lus kòrá etc. etc. Si kos sigui asina, nunka lo no tin basta kontroladó ni presupuesto pa supervisá esnan ku mester ser kontrolá.

Falta d i rèspèt Loke tambe falta riba e isla, ku ta riba su kaminda pa outónomo den Reino, ta: rèspèt pa otro, ku ta inkluí rèspèt pa bo mes. Un ekspreshon ku, kuriosamente, ya no ta ser menshoná mas E opservadónan mas krítiko di e realidat di nos isla lo por bisa si e desobedensia di lei aki - ku ta básikamente un kiebro di e pakto soshal entre yu di Kòrsounan - tin su orígen den e ola di sustitushon ku nos a bin konosé riba nos isla (hopi di nos a bai Hulanda i den nan lugá a bin hopi hende di otro nashon, ku no konosé nos leinan, kombiná ku insufisiente kontroladó públiko i kòntròl soshal pa korigí nos ku nos mes i siña e ko-siudadano stranhero e balornan i normanan di nos isla, ku un tempu rònt Karibe i mundu nan tabata respetá nos p’é).

Ken nos ta?
Den e situashon di awe, kolektivamente, e siudadanonan di hopi generashon riba e isla i esnan ku a kaba di yega mester puntra nan mes: Kende nos ta i unda nos ke bai? Awendia, fuera di menshoná e frase bashí “outónomo den Reino”, poko hende tin e kontesta riba e 2 preguntanan ei. Mi ta un trahadó, un profeshonal òf, pa un ratu, ora mi tin di reklamá só, mi ta un ku ta subi kaya, òf ta kritiká sintá den mi sofa na kas òf pará na snèk? Òf bo mester yega na e konklushon ku nos forma di protesta a bira pa iritá bo próhimo, por ehèmpel kòrtando su paso riba kaya, pasando den lus kòrá etc. etc.? Tur kos por, pues tambe agreshon!!!! Tur hende tin derecho di protestá di e forma ku e ta kere ta mas apropiá. Pero no ta tur forma di protesta ta kontribuí, di igual modo na konvivensia den bo sosiedat.

Agreshon ofishal
Otro forma di agredí e sosiedat den kua nos ta partisipá aden ta ora nos ámtenarnan i mandatarionan ta ninga di atendé nos problemanan. Último tempu, mas i mas nan ta uza provokashon i konfl ikto komo un mekanismo di gobernashon. Violensia muchu mas ku antes ta biniendo di ariba. Lamentablemente e forma di proseder aki tin sierto akohida den nos sosiedat, ku gusta sierto grado di violensia i agreshon. Algu ta pasando ku nos